Komunikacja
Komunikowanie się to przede wszystkim proces, dzięki któremu może dojść do porozumienia pomiędzy jednostkami, grupami, a nawet instytucjami. Jego celem zawsze jest wymiana myśli, komunikacja bazuje więc na dzieleniu się wiedzą, ideami oraz informacjami, a także nawiązywanie stosunków i relacji z wykorzystaniem symboli, jakie tworzą dźwięki, słowa, obrazy, a nawet dotyk. Oczywiście, o komunikowaniu mówi się jedynie wówczas, gdy obie strony przypisują określone znaczenie przekazywanym sobie sygnałom.
Kompetencje trenera
Od trenera oczekuje się przede wszystkim tego, aby w sposób konsekwentny realizował potrzeby rozwojowe uczestników. Tu duże znaczenie ma przede wszystkim dbanie o zaufanie grupy, duże znaczenie ma jednak również stworzenie specyficznego klimatu bazującego na uprzejmości, bezpieczeństwie oraz gotowości do współpracy charakterystycznej dla każdej ze stron. W komunikacji interpersonalnej duże znaczenie ma więc nie tylko nawiązanie relacji z grupą, ale również nawiązanie relacji z konkretnymi osobami biorącymi udział w szkoleniu, identyfikacja konkretnych potrzeb szkoleniowych, udzielanie informacji zwrotnej, przekazywanie treści w sposób, który jest uznawany za zrozumiały dla uczestników szkolenia oraz dostosowanie języka do odbiorców i zgłaszanych przez nich potrzeb.
Trener musi też wiedzieć, na czym polega jasne formułowanie myśli, aktywne słuchanie i skupianie na sobie uwagi poszczególnych uczestników szkolenia. Oczekuje się od niego też dostosowania do treści wypowiedzi stosowanej przez siebie mowy ciała. Nawiązanie kontaktu z grupą może być zadaniem zdecydowanie bardziej wymagającym niż początkowo mogłoby się to nam wydawać, warto więc się do niego przygotować. Tu zasadne wydaje się przeanalizowanie tego, jakie zachowania wpływają na tak zwane dobre pierwsze wrażenie oraz na wiarygodność trenera. Nie ma też szans na sukces, jeśli nie zna się zasad pozwalających na zawarcie w grupie kontraktu.
Wiarygodność jest na tyle ważna, że należy poświęcić jej chwilę uwagi. Najczęściej definiuje się ja jako wrażenie, jakie wywołuje się na jednym rozmówcy albo na całym audytorium. To właśnie ono jest sygnałem, na podstawie którego druga strona może podjąć decyzję odnoszącą się do tego, czy można nam zaufać. Wyznacznikami wiarygodności są nie tylko ubiór i wygląd, ale również fachowość oraz entuzjazm. Słuchacze doceniają jednak również posiadanie fachowej wiedzy, demonstrowanie doświadczenia, uczciwość, rzetelność, otwartość na pytania, pewność oraz staranne przygotowanie prezentacji.
Ekspertyza:
Posiadanie fachowej wiedzy
Cytowanie autorytatywnych opinii
Demonstrowanie doświadczenia
Rzetelność:
Uczciwość
Otwartość na pytania i krytykę
Używanie argumentów uwzględniających sytuację obu stron
Pewność:
Perfekcyjnie przygotowana prezentacja
Umiejętności werbalne i niewerbalne
Mówienie bez zahamowań i speszenia
Zaangażowanie:
Oddziaływanie zachowaniem niewerbalnym
Dawanie sygnałów świadczących o doświadczeniu
Wyróżnianie się:
Uprzednie zaznajomienie się z charakterem audytorium
Dostosowanie ubioru i wyglądu
Budowanie mostu porozumienia.
W zakresie przekazywanych treści powinieneś mieć najświeższe informacje, skupiać swą uwagę na słuchaczach i przekazywać rzetelne wiadomości. Bądź zwięzły, mów konkretami, bądź zaangażowany i nie wahaj się okazywać entuzjazmu. Słuchacz oczekuje tego od Ciebie, więc spełnij jego oczekiwania!
Pierwsze wrażenie
Pierwsze wrażenie jest zjawiskiem rozpoczynającym proces komunikacji, w wyniku którego kształtuje się całościowy obraz osoby, z którą się komunikujemy. Obraz ten w zasadniczy sposób wpływa na przebieg dalszego kontaktu, ponieważ kształtuje on określone nastawienie względem rozmówcy.
Aby zrobić dobre pierwsze wrażenie:
Z całą pewnością powinieneś zwracać uwagę na to, by siedząc, chodząc, czy stojąc mieć wyprostowaną sylwetkę z podniesioną głową. Odpowiednia postawa podnosi wiarę we własne siły
Oczy stanowią najważniejszy obszar wizualnej uwagi - w czasie rozmowy uwaga koncentruje się na oczach przez ok. 43% czasu. Bardzo ważne jest zatem, abyś dbał o nawiązanie kontaktu wzrokowego ze wszystkimi uczestnikami szkolenia. Gdy mówisz, nie powinieneś błądzić wzrokiem po ścianach, czy oglądać widoku za oknem, a gdy słuchasz powinieneś patrzeć na swego rozmówcę. Zasadniczą funkcją kontaktu wzrokowego jest przekazywanie komunikatów relacyjnych. Trzymając się zasady utrzymywania kontaktu wzrokowego pokazujesz, że jesteś pewny zawartych w przekazie treści
Serdeczny wyraz twarzy zapewni uśmiech i humor. Dobrze opowiedziany dowcip, który może być powiązany z tematem szkolenia, jest dobrym "lodołamaczem"
Barwa głosu może świadczyć o emocjach. Odczuwając napięcie możesz (nieświadomie) mówić wyższym głosem. Osoby komunikujące się wyższym tonem, mogą wzbudzać u słuchaczy irytację i być negatywnie odbierane
Twarz jest bardzo ważnym źródłem informacji o emocjach, gdyż odzwierciedla szybko zmieniające się nastroje, reakcje na wypowiedzi i zachowania rozmówcy. Wyraża przede wszystkim uczucia. By dobrze się zaprezentować, ważne jest dobre nastawienie. Dla osiągnięcia zamierzonego celu powinieneś utrzymywać w swoich myślach dobre nastawienie, np. "na pewno zainteresuję słuchaczy swoim wykładem", "mam dużo ciekawych anegdot, które na pewno spodobają się uczestnikom szkolenia".
